Sarna

Sarna, sarna europejska (Capreolus capreolus) – gatunekssakaparzystokopytnego z rodzinyjeleniowatych. Jedno z ważniejszych zwierząt łownychEuropy. Samica jest nazywana kozą, samiec rogaczem lub kozłem, młode zaś koźlętami.

WystępowanieObecny zasięg występowania gatunku obejmuje Europę, Azję Mniejszą i region Morza Kaspijskiego. W Azji występuje blisko z nią spokrewniona sarna syberyjska, do niedawna traktowana jako podgatunek sarny europejskiej. Zasięgi występowania obydwu gatunków graniczą ze sobą w górach Kaukazu.W Polsce sarna jest gatunkiem pospolitym w całym kraju, najliczniejszym w jego zachodniej części.Jej siedliskiem są równinne i górskie (do 2400 m n.p.m.) rzadkie lasy liściaste i mieszane oraz zarośla. W Europie - oprócz populacji leśnej - występuje populacja polna, która przystosowała się do życia na otwartych terenach uprawnych, łąkach, a nawet w ogrodach w pobliżu osiedli i miast. 

Charakterystyka ogólna 

Wygląd

Sarna jest zwierzęciem średniej wielkości o smukłym ciele, wysokich nogach (cewkach), sierści czerwono-brązowej w lecie, siwo-brązowej lub siwo-żółtej w zimie, z białą lub żółtawą plamą (lustrem) na pośladkach. W Niemczech i Holandii spotykane są osobniki o czarnym ubarwieniu, a w całym zasięgu występowania również białe albo łaciate. Racice małe, ostro zakończone. Palce boczne są wysoko osadzone, nie dotykają podłoża.Wysokość w kłębie ok. 75 cm, długość 95-140 cm (w tym tułowia ok. 70 cm), przeciętna masa ciała ok. 25 kg (koza ok. 10% mniej). Poroże samców (parostki) osiąga 25-30 cm, zwykle z trzema odnogami, zrzucane są na początku zimy; nowe rośnie do marca, kwietnia.W 2008 w Prato we Włoszech odkryto samca sarny z jednym parostkiem położonym na środku czaszki^[2]. Naukowcy uważają, że jest to wada genetyczna tego osobnika, ponieważ jego bliźniak ma normalne poroże złożone z dwóch parostków. 

Trop sarny^^   

Tryb życia

Sarny żyją w stadach (rudlach) złożonych z kilku do kilkudziesięciu osobników prowadzonych przez doświadczoną samicę. Największą aktywność wykazują we wczesnych godzinach rannych, południowych i wieczornych. Mogą żerować w nocy. Sarna jest gatunkiem roślinożernym. Żywi się trawami, ziołami, liśćmi, grzybami i owocami leśnymi.

Zagrożenia i ochrona

KoźlętaSarny są narażone na ataki drapieżników (wilk RYŚ:), niedźwiedź, wałęsające się psy). Szczególnie narażone są młode koźlęta zanim nabiorą zdolności szybkiego biegu. Jedną ze strategii obronnych saren jest brak zapachu młodych oraz pozostawianie ich tuż po porodzie w odosobnionych miejscach. Matka przebywa w pobliżu, ale do miejsca ukrycia koźląt podchodzi tylko na czas karmienia. Koźlęta sarny w pierwszych dniach życia nie mają własnego zapachu. Dzięki temu drapieżniki (nawet psy myśliwskie) nie mogą ich wyczuć. Znalezionych przypadkowo w lesie koźląt nie należy dotykać, ponieważ w ten sposób człowiek przekazuje swój zapach, co pozbawia młode naturalnej ochrony przed drapieżnikiem. Nie należy również koźląt zabierać pod pretekstem porzucenia przez matkę. Pozostawianie samotnych młodych w ukryciu jest naturalną strategią obronną wielu gatunków jeleniowatych.